jueves, 23 de enero de 2020

Australiako sutea

Alarma gorria piztu da Australian. Iazko irailetik seiehun sutetik gora izan dira herrialdean, eta dagoeneko 10,4 milioi hektarea baino gehiago erre dira. Herrialdeko hego-ekialdean piztu dira suteak, batik bat. Are, Australiako hiri nagusiak diren Sydney eta Melbourneren inguruan eragin nabarmena izan dute suak eta keak.
Melbournen bizi dira, hain justu, Ane Martin antzuolarra (Gipuzkoa) eta Jone Arbilla iruindarra. Hilabete batzuk daramatzate han, eta ezustean harrapatu ditu egoerak. Nahitaez ke kutsatua arnastu dute biek, eta egunero jasotzen dute egoeraren inguruko informazioa, hedabideen eta sare sozialen bidez. Era berean, Sydneyn bizi dira Gernikako (Bizkaia) Bihotza Uberuagara eta Zarauzko (Gipuzkoa) Amaia Zubiaurre. Egoera latzagoa da Sydneyn. Ke masa izugarria da, eta kalean ahalik eta gutxien ibiltzeko gomendatu dute agintariek. Dena den, laurek antzeko susmoa dute: Australiako Gobernuak berandu erreakzionatu du, eta baliteke ezkutuko informazioa egotea.
Herritarren bizi kalitatea murrizteaz gain, animalia askoren desagerpena eta biodibertsitatearen galera nabarmena eragin ditu suak. Chris Didckman Sydneyko Unibertsitateko irakasleak egindako estimazioaren arabera, 1.250 milioi animalia hil dira dagoeneko. Eguraldiak ere eragina izan du, eta lehorteak hasitako hondamena sakondu du suak. (Berria)
Gai honi buruz gogoeta egin.
  1. Zer egiten ahal dugu halakorik ez gertatzeko?
  2. Hemen ere arrisku hori ikusten duzu?
  3. Basamortuari aurre egiteko, zer egiten ahal dugu?
  4. Ezagutzen al duzu zure inguruan izandako suterik?
  5. Badakizu zer egiten den udan halakorik hemen ez gertatzeko?


Resultado de imagen de incendios australia


8 comentarios:

  1. Nik uste dut alakorik ez gertatzeko lehor dagoen belarra erre behar dela. Nik uste dut hemen ez dagoela arrisku hori.
    Basamortuari aurre egiteko ur asko behar da, erebai janari asko eta garraiobide bat behar dela uste dut. Nik zorionez ez dut ezagutzen nire inguruan izandako suterik. Nik uste dut lehor dagoen belarra erretzen dela. Niri Australia asko gustatzen zait. Oso leku exotikoa delako. Australiako animaliak arriskutsuenak dira. Nik uste dut koalak ez direla arriskutsuak. Zuk zer uste duzu? Nik espero dut Australiako sutea izaltzeko. Etxeetan sute ugari daude.

    Zer da zailena etxe datean sua izaltzea edo mendi batean?

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Nik uste dut HAlakorik ez gertatzeko lehor dagoen belarra erre behar dela. Nik uste dut hemen ez dagoela arrisku hori.
      Basamortuari aurre egiteko, ur asko behar da, janari asko ERE eta garraiobideAK ERE behar dIRela uste dut. Nik zorionez ez dut ezagutzen nire inguruan izandako suterik. Nik uste dut lehor dagoen belarra erretzen dela. Niri Australia asko gustatzen zait, Oso leku exotikoa delako. Australiako animaliak arriskutsuenak dira. Nik uste dut koalak ez direla arriskutsuak. Zuk zer uste duzu? Nik espero dut Australiako sutea izaltzEA. Etxeetan sute ugari daude.

      Zer da zailAGOA? Etxe Batean sua izaltzea edo mendi batean?

      Eliminar
  2. Hasteko, suteak murrizteko zenbait gauza egin dezakegu. Alde batetik, kristala diren objetuak lurrera ez botatzea. Kristal zatiak, lupa bezala egiten du eta eguzki izpiak puntu batean konzentratzen dira txinparta bat sortuz. Honek suteak ekar dezake, gertu erregai bat badago adibidez belar lehorra.
    Baita ere, suteak murrizteko, biomasa gutxitu behar dugu, honek sute asko sortzen dituelako.
    Nik ez dut ikusten inongo suterik hemen gertu, euri asko egiten du eta honek lurra ezetzen du eta sutea izatea oso zaila da eta ez dagoela arriskurik.
    Basamortuei aurre egiteko, gauza asko aldatu beharko litzateke, adibidez basamortuko tenperatura jaitsi egin beharko litzateke eta ur kantitate handia beharko genuke. Baita ere hainbat errepide egin beharko ziren leku batetik bestera garraiatzeko.
    Azkenik, udan tenperatura igoko da eta geroz eta bero gehiago egingo du, eta mendiak ez badaude ezeak, arrisku handiak izango ditugu suteak ez gertatzeko.

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. .-/-it-; pluragileak
      .Zerezkoa?
      .Nork....egin
      .Horrek...
      Puntuazioa
      Ortografia
      .eta...
      gauza asko...Singularra? Plurala?
      hipotetikoa
      .....ba.
      nola?Nolakoa?
      ez

      Eliminar
  3. Hasteko, gauza asko egiten ahal dugu suteak jeisteko. Adibidez, jendea normalean poluzio asko egiten du, eta hori ez da ona Lurrarentzat. Fermin Alcasenak dioenez, biomasa gehiegi pasaian kausa prinzipala da. Gainera, nik uste dut suteak oso arriskutsuak direla. Animali asko hiltzen ari dira, gutxi gora bera, milloi bat hil dira Australiaren.
    Orain dela bat urte, sute bat ikusi nuen. Cadizen nengoen nire familiarekin eta soro bat erre zen beroarengatik.100 metro2 erre ziren.Udan oso arrskutsua da, bero asko egiten du, eta soroak ura asko behar ditu. Baina cambio globala inportantea da, gu Lurrara lagundu behar dugu.

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. gauza asko...Singularra? Plurala?
      Hiztegia: jeitsi; jaitsi;aldaketa,
      nork
      zeren kausa?
      Esaldiaren ordena.
      Ortografia: animalia, gutxi gorabehera, miloi
      Noren? Nongo?
      bero asko/bero handia
      Lagundu....nork/nori/nor....zertan.

      Eliminar
  4. Gerta ez dadin, hondakin gutxiago utzi behar ditugu naturan. Ez nik hemendik ez dut sua riesgo handia, baina riesgo dago. Basamortuari aurre egiteko bizitza iraunkorra. Bai nire inguruan sute bat egon zen, nik uste dut hemendik duela sei urte sua bategon zenela. Bai, udan prebentziozko neurriak daukagu: Udan merenderoan sua egitera debekatua dago.

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. SUTERIK Gerta ez dadin, hondakin gutxiago utzi behar ditugu naturan. NIK Ez DUT hemEN ARRISKU handiRIK IKUSTEN SUTEAK GERTATZEKO, baina ARRISKUA BAdago. Basamortuari aurre egiteko bizitza iraunkorra BEHARREZKOA DA. Bai nire inguruan sute bat egon zen, nik uste dut ORAIN dEla sei urte su BaT egon zEla. Bai, udan prebentziozko neurriak HARTU BEHAR DITUGu: Udan merenderoETan sua egiteA debekatuTa dago.

      Eliminar